Η Μακεδονία μπαίνει στην ιστορία της Ελλάδας με το γιο του Αμύντα, τον Αλέξανδρο τον Α'(498-454). Στους μηδικούς πολέμους συνεργάστηκε με τους Αθηναίους, που βοήΘησε αρκετά κι αυτοί, για να τον τιμήσουν, του έδωσαν τον τίτλο του φιλέλληνα και του'στησαν χρυσό ανδριάντα στους Δελφούς.

Όλοι οι επόμενοι βασιλιάδες της Μακεδονίας συντέλεσαν στο να βαδίσει η χώρα τους σταθερά προς την πρόοδο. Η μετέπειτα ακμή της με το Μέγα Αλέξανδρο δεν ήταν τυχαία και ξαφνική. Όλοι οι βασιλιάδες πριν τον Αλέξανδρο έβαζαν ο καθένας τη δική του πέτρα στο χτίσιμο της μεγάλης Μακεδονίας και Ελλάδας.

Εκείνος όμως που οργάνωσε τη Μακεδονία ως κράτος σύγχρονο της εποχής κι έβαλε τις βάσεις της Μεγάλης Ελλάδας ήταν ο Φίλιππος ο Β'(357-336 π.χ.). Ο Φίλιππος κατόρθωσε να ενώσει όλους τους Έλληνες κι έσμειξε τις τύχες του λαού της γωνιάς αυτής της Ευρώπης. Προετοίμασε την κατάσταση κι έδωσε μια δυνατή σφριγηλή Μακεδονία στο γιο του, τον Αλέξανδρο το Μεγάλο, (336-323 π.Χ.) που, επικεφαλής μιας πειθαρχημένης στρατιάς και χάρη στις αντικειμενικές συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή αυτή και τις υποκειμενικές δυνατότητες πoυ δημιούργησαν οι εξαιρετικές ικανότητές του, στρατιωτικές και πολιτικές, κατάφερε να κατακτήσει σημαντική μερίδα του γνωστού τότε κόσμου. Η Μακεδονία έγινε η καρδιά κι ο νους των ελληνιστικών χρόνων.

Μετά έρχεται η ρωμαική κατοχή και η Μακεδονία περνάει την περίοδο της πτώσης της. Στα επόμενα χρόνια, η τύχη της συνδέεται με την ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Την εποχή αυτή, απ' τον 4ο μ.Χ. αι. και μετά, η Μακεδονία δέχεται τις αλεπάλληλες επιθέσεις κι επιδρομές διάφορων πολεμικών λαών. Toν 4o αι. εισβάλλουν στη Μακεδονία οι Βησιγότθοι, ενώ τον 6ο και 7ο αι. οι Βάρβαροι, οι Ούννοι κι οι Σλάβοι προκαλούν φοβερές καταστροφές.

Το 13ο αιώνα στη Μακεδονία μπαίνουν οι Φράγκοι. Ο αγώνας που οργανώνεται εναντίον τους είναι σκληρός αλλά αποφασιστικός και γι' αυτό νικηφόρος. Μετά από μια μικρή περίοδο κατοχής των Μακεδονικών εδαφών απ' τους Σέρβους, έρχεται ή τουρκική κατοχή, βαρύ χτύπημα, όχι μόνο για τη Μακεδονία και το Βυζάντιο, αλλό και για ολόκληρο τον ελληνισμό καθώς και για τα Βαλκάνια γενικά. Καταλήφτηκε μάλιστα η Μακεδονία, όχι το 15ο αιώνα, όπως η Κωνσταντινούπολη, αλλά ήδη απ' το 14ο αιώνα και χρησιμοποιήθηκε σ' όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ως πέρασμα προς την Ευρώπη, που ένα μέρος της επίσης γνώρισε την τουρκική σκλαβιά.

Η κλεφτουριά ξαναζωντανεύει και μ' ενθουσιασμό δέχεται τα πρώτα επαναστατικά μηνύματα απ' τη νότια Ελλάδα, το Μάρτη του 1821. Αρχίζει ο αγώνας, στον οποίο οι Μακεδόνες δίνουν άπειρα παραδείγματα ηρωισμού κι αυτοθυσίας. Χτυπούνται άγρια αλλά δεν υποχωρούν περιμένοντας την ελευθερία του ελληνικού έθνους.

Όμως η ελευθερία αυτή δεν ήρθε για τους Μακεδόνες τον ίδιο καιρό που αποχτήθηκε απ' τους υπόλοιπους Έλληνες. Το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος που δημιουργήθηκε το 1826, άφησε έξω τη Μακεδονία, που έμεινε στην κυριαρχία των Τούρκων για αρκετά ακόμα χρόνια. Μα ο αγώνας τους δε σταμάτησε. Συνεχίζεται μέχρι και τους βαλκανικούς πολέμους (που ως κύριο στόχο είχαν τη Μακεδονία) και το 1913 πια (Ειρήνη Βουκουρεστίου), η Μακεδονία ενσωματώνεται στην υπόλοιπη Ελλάδα.